جراحی D&C

آناتومی گردن رحم یا سرویکس

Cervix

گردن رحم متشکل ازیک بخش سوپرا واژینال است که با مثانه و حالب ها و یک بخش واژنی که رو به پایین و از پشت به سمت طاق واژن بیرون زده است، ارتباط نزدیکی دارد. برآمدگی گردن رحم به سمت طاق واژن به چهار ناحیه به نام های فورنیکس (fornix) قدامی، خلفی، جانبی راست و جانبی چپ تقسیم میشود.

فورنیکس خلفی با صفاق، کیسه یا بن بست دوگلاس در تماس است. سپتوم رکتوواژینال بین واژن و رکتوم قرار دارد. بافت همبند متراکم که دیواره قدامی واژن را از پیشابراه دیستال جدا میکند، سپتوم اورتروواژینال (urethrovaginal septum) نامیده میشود.

تکنولوژی جراحی D&C

Dilation and Curettage

“کورتاژ” در لغت به معنای تراشیدن و خارج کردن قسمتی از بدن و “دیلاتاسیون” به معنای گشاد سازی است. و پروسیجر Dilation & Curettage یا  همان D&C به معنی اتساع و بیرون آوردن جنین یا بافت داخلی رحم است.

 این پروسیجر برای اهداف تشخیصی وضعیت های مختلف لگنی مثل خونریزی غیر طبیعی رحم، انجام میشود. جراحی D&C همچنین میتواند برای استخراج بافت در روند تشخیص جهت کارسینومای مشکوک آندومتر ، بررسی ناباروری یا برداشتن پولیپ های رحمی، انجام میشود.

اندیکاسیون های رایج انجام D&C= سقط ناقص جنین+ سقط جهت اهداف درمانی

پروسیجر D&C :

دیواره واژن کنار زده میشود ⬅️ سرویکس با تناکولوم نگه داشته میشود ⬅️ سرویکس با دیلاتور گشاد میشود ⬅️ حفره رحمی نیز با کورت های تیز تراشیده میشود.

:Reference

الکساندر

مراحل جراحی D&C

جراح⬅️ قرار دادن یک اسپکولوم Jackson یا Auvard weighted بر روی دیواره خلفی واژن ⏪ قرار دادن یک رترکتور Sims یا Deaver در بخش قدامی جهت در معرض دید قرار گرفتن سرویکس ⏪ گرفتن لبه قدامی سرویکس با یک تناکولوم

تعیین مسیر کانال سرویکال و عمق حفره رحمی با استفاده از یک پروب بلانت یا سوند رحمی مدرج(هیسترومتر)

جراح⬅️ گشاد سازی سرویکس با استفاده از دیلاتورهای Hegar یا Hanks و یا دیلاتور رحم Goodell

در صورت شدید بودن تنگی سرویکس، مانند بیمارانی که سابقه بارداری ندارند یا در دوره یائسگی هستند، بیمارانی که از جراحی های سرویکال قبلی مثل برش الکتروسرجیکال حلقه ای (loop electrosurgical excision procedure ) جای زخم دارند یا در گذشته پرتودرمانی کرده اند=> ممکن است به پروب های لاکریمال نیاز باشد.

 بررسی جهت یافتن پولیپ های پایه دار(pedunculated) یا میوم ها با یک فورسپس پولیپ

 جراح⬅️ تراشیدن داخل سرویکس با کورت تیز => به دست آوردن نمونه بافتی اندوسرویکس

یا تراشیدن پوشش آندومتری رحم جهت به دست آوردن نمونه آندومتر توسط جراح

 برای شناسایی محل نمونه ها : اول تراشیدن نمونه سرویکال با کورت => سپس برداشتن نمونه جداگانه آندومتر

 برای هر نمونه تایید توسط جراح انجام=> سپس ارسال به بخش پاتولوژی جهت تشخیص

 برداشت قطعاتی از آندومتر یا سایر بافتهای بیرون آورده شده با استفاده از گاز های رادیواُپک گرم و مرطوب متصل به فورسپس های نگهدارنده

جراح⬅️ برداشت بیوپسی های متعدد از ضایعات سرویکال مشکوک توسط یک فورسپس بیوپسی جهت تکمیل مطالعات شخصی

برداشتن رترکتورها⬅️ برداشتن تناکولوم از سرویکس ⬅️ بررسی ناحیه تناکولوم و بیوپسی از لحاظ خونریزی ⏪ در نهایت استفاده از یک پک واژینال/ ممکن است از یک پد پرینئال استفاده شود.

:Reference

الکساندر

اطلاعات جراحی D&C

اندیکاسیون های رایج:

سقط ناقص جنین یا سقط جهت اهداف درمانی

ملاحظات جراحی:

پرستار حوزه جراحی باید به نیازهای عاطفی یک بیمار که سقط جنین را انجام داده است، توجه بیشتری نماید.

ابزار و تجهیزات:

در جراحی D&C با وارد نمودن ابزار به درون واژن => گشادسازی سرویکس انجام میشود. ⬅️ استفاده از انواع گوناگونی از دیلاتورهای سرویکس

ست جراحی:

گلی پات+ رسیور+ دسته بیستوری ۳ و ۴+ قیچی متز+ رترکتور+ پنست+ هموستات+ کوخر+ آلیس+ تناکولوم+ اسپکولوم واژن+ کورت+ هیسترومتر + بوژی رحمی + گاز+ شان گیر

پوزیشن:

لیتوتومی

مراقبت های بعد از عمل:

بعضی از خانم ها پس از چند ساعت فعالیت های طبیعی خود را از سر میگیرند اما بعضی دیگر نیازمند چند روز استراحت اند. معمولا چند روز تا ۲ هفته خونریزی و کرامپ خفیف وجود دارد. توصیه میشود تا ۲ هفته (یا تا متوفق شدن خونریزی) نزدیکی نداشته باشند. معمولا ۲ تا ۶ هفته بعد قاعدگی شروع میشود و بهتر است تا آن زمان از تامپون استفاده نگردد. معلوم نیست که تخمک گذاری در چه زمانی به وضعیت نرمال برگردد لذا توصیه میشود جهت پیشگیری از بارداری در اولین نزدیکی از قرص یا سایر روشه ای مطمئن استفاده شود.