هیستروسکوپی

آناتومی رحم

Uterus

ارگانی به شکل گلابی بر عکس با دیواره عضلانی ضخیم در بین مثانه و رکتوم در خط وسط بدن میباشد که در پایین به واژن متصل می شود.

در زنان غیر باردار تقریبا ۲/۵ سانتی متر قطر و ۵ سانتی متر عرض و ۷/۵ سانتی متر طول دارد و در طول حاملگی به طور قابل توجهی بزرگ می شود.

رحم شامل قسمت های زیر است:

فوندوس: قسمت گرد و بالایی رحم

تنه (کورپوس): جسم رحم که قسمت میانی است.

گردن (سرویکس): دهانه رحم: پایین ترین قسمت است که به متصل واژن می شود.

لوله های رحمی (فالوپ): از بالا به سمت خارج امتداد میابند و بلافاصله در مجاورت تخمدان ها به حفره پریتوئن باز می شوند.

وظایف رحم به ترتیب:

قاعدگی، حاملگی، تولد و زایمان

تکنولوژی جراحی هیستروسکوپی

Hysteroscopy

یک هیستروسکوپ فایبر اپتیک ریژید از طریق واژن وارد سرویکس و رحم میشود.

این روش از بهترین و کاربردی ترین تکنیک ها جهت مشاهده کانال سرویکس و حفره داخلی رحم است.

جهت بررسی سرویکس و حفره داخلی این روش نسبت به D&C مناسب تر است.

دارای ۲نوع تشخیصی و جراحی

برای انجام هیستروسکوپی ابتدا باید حفره شکم را متسع نمود تا ساختار های داخل رحم به خوبی قابل مشاهده باشند، از محلول های گلوکز ۵٪ ، نرمال سالین یا رینگر و رینگر لاکتات می توان استفاده کرد زیرا این محلول ها درجه شکست نور متفاوتی دارند. => می توانند تاثیرات متفاوتی در دید جراح داشته باشند.

معمولا برای هیستروسکوپی تشخیصی نرمال سالین یا رینگر و در هیستروسکوپی جراحی از گلایسین ۱/۵٪ استفاده می شود.

هیستروسکوپی تشخیصی:

بعد از معاینه و تشخیص موقعیت رحم، قسمتی از سرویکس توسط تناکولوم بیرون کشیده می شود.

سپس لنز به همراه غلاف مربوطه به آرامی وارد سرویکس می گردد. آنگاه محلول انتخابی با فشار ۷۰ تا ۹۰ میلیمتر جیوه، جهت اتساع رحم وارد می شود. فضای داخلی رحم به خوبی دیده می شود. در انتهای کار و حین خارج کردن لنز، اندوسرویکس هم چک می شود.

متخصص زنان از هر دو روش غیرتهاجمی و تهاجمی تشخیصی استفاده میکند. برخی از این روشها در مطب یا به شکل سرپایی قابل انجام است.

مراحل جراحی هیستروسکوپی

جراح قرار دادن اسپکولوم آووارد و یک رترکتور قدامی را برای نمایان شدن سرویکس لب داخلی سرویکس با یک تناکولوم نگه داشته میشود و به سمت دهانه واژن آورده میشود.

تشخیص مسیر کانال سرویکس و عمق حفره رحم از طریق هیسترومتر(سوند مدرج رحمی)

جراح گشاد کردن کانال اندوسرویکس با گشاد کننده رحمی Hegar یا Hank با سایزهای ۶، ۷ یا ۸ بر حسب سایز هیستروسکوپ یا رزکتوسکوپ

پرشدن لوله پمپ هیدروسکوپ با مایع انتخابی جراح یا دستورالعمل شرکت سازنده

جراح وارد کردن هیستروسکوپ تا دهانه داخلی سرویکس

استفاده از محلول طبیعی سالین رینگر لاکتات یا گلیسین ۱/۵٪ پر شدن حفره رحم دید بهتر و فشار درون رحمی کافی

مایع به طور مداوم، به وسیله یک پمپ تزریق  مایع(هیستروسکوپی) با فشار کنترل شده یا از طریق نیروی گرانش مستقیم، جریان میابد.

مایع بیرون رونده آزادانه از طریق لوله پلی اتیلن متصل به کانال خروجی هیستروسکوپ حرکت میکند و یا مستقیما به درون کیسه جمع کننده که در زیر باسن بیمار قرار داده شده، تخلیه میشود.

(جاییکه میتوان میزان اختلاف مایع ورودی و خروجی هیستروسکوپی را اندازه گیری و ملاحظه نمود.)

آغاز بررسی حفره رحم

استفاده از دوربین ویدئویی و مانیتور جهت افزایش قدرت دید تمامی مراحل ضبط شده و تصاویری برای ثبت در پرونده و بازبینی های آینده و ارائه به بیمار گرفته میشود.

جراح وارد کردن ابزار کمکی همچون فورسپس بیوپسی ریژید، قیچی، فرسپس یا ابزار مسدود کننده لوله را از طریق پورت کاری هیستروسکوپ

الکترودهای انعقادی عایق دار و یک الکتروکوتر به همراه یک رزکتوسکوپ و یک الکترود rollerball مونوپولار و بایپولار نیز ممکن است استفاده شوند.

در صورت وجود میوم زیرمخاطی یا پولیپ های اندومتریال رحمی بزرگ استفاده از ابزار برداشت بافتی (MyoSure) را از طریق هیستروسکوپ.

این ابزار از طریق مکش بافت به درون خود برای برش امن و برداشت آن، بافت عضله ای صاف زیرمخاطی را از میان بر میدارد.

پس از اتمام عمل جراحی، هیستروسکوپ و هرگونه ابزار اضافی و رترکتورها خارج

کسر مایع گزارش و ثبت یک پد پرینئال روی زخم

رفرنس: الکساندر

اطلاعات جراحی هیستروسکوپی

اندیکاسیون:

مشاهده کانال سرویکس و حفره داخلی رحم

بیوپسی آندومتر یا برداشتن میوم و پولیپ رحمی، IUD از دست رفته یا ضایعات داخل رحمی

درمان یا تشخیص شرایطی مثل منوراژی

عوارض:

سوراخ شدن رحم، عفونت، خونریزی بیش از حد و عوارض مربوط به ماده متسع کننده

ابزار جراحی:

ست D&C، ست هیستروسکوپی، لوله پلی اتیلن یا منبع فیبر نوری، الکتروکوتر، پمپ اینفیوژن فشاری، یک دوربین ویدئویی و مانیتور، دیگر ابزارها شامل یک رزکتوسکوپ و ابزار مورد نیاز برای برش پولیپ های رحم یا میوم های زیر مخاطی، و یک ابزار برش اندومتریال (در صورت نیاز) میباشد.

پوزیشن:

لیتوتومی

بیهوشی:

عمومی/موضعی/ناحیه ای