زخم چیست

زخم ها نوعی آسیب بافتی یا پوستی هستند که می‌توانند به طور عمدی و یا به صورت ناخودآگاه ایجاد شوند و می‌تواند تمامیت عرضی پوست را تحت شعاع قرار داده و سبب از هم گسیختگی آن یا ایجاد خراش روی پوست گردد.

در مواردی آسیبی که به پوست وارد می‌شود تنها لایه های سطحی پوست را در برمی‌گیرد در حالیکه برخی زخم ها عمیق تر بوده و به بافت های داخلی تر پوست نیز می‌رسند.

دو اصطلاح ulcer و wound هر دو برای بیان زخم به کار می‌رود با این تفاوت که واژه ulcer عمدتا برای زخم هایی که منشا درونی دارند استفاده شده و واژه wound برای زخم هایی با منشا بیرونی به کار میرود.

برای درک بهتر زخم و میزان آسیبی که به بافت های بدن وارد میکند در ادامه به بررسی ساختار و عملکرد پوست میپردازیم:

بافت پوششی بدن = پوست + مو + ناخون+ غشاء مخاطی (لازم به ذکر است که دو بخش مو و ناخون ها نیز از پوست منشا گرفتند)

وظایف پوست

حفاظت از بدن همچون یک سد در برابر آسیب های فیزیکی، مکانیکی، حرارتی و اشعه فرابنفش.
پیشگیری از ورود مواد شیمیایی و میکروب ها و میکروارگانسیم ها.
دفع مواد مضر حاصل از فعالیت های متابولیسمی در سیستم گوارش و همچنین کبد مثل اوره، اسید اوریک و آمونیاک و… .
فعالیت به عنوان یک سیستم حسی به صورت لمس یا حس کردن تغییرات دمایی.
نقش در ایمنی با سلولهای لانگرهانس، دندریتی و فاگوسیت ها.
تنظیم حرارت بدن با غدد عرق در گرما و تسریع فرایند خونرسانی عروق زیر پوست در سرما.
حفظ آب بدن و ذخیره سازی چربی.
تولید ویتامین D و عملکرد های اندوکرینی مثل ترشح هورمون ها، سیتوکین ها و فاکتورهای رشد.
دارای نقش در رفتار های اجتماعی فرد.

ساختار پوست

به طور کلی پوست انسان از سه لایه اصلی اپیدرم، درم و هیپودرم تشکیل شده که در ادامه به طور دقیق تر این لایه ها را بررسی میکنیم:

اپیدرم (Epidermis)

خارجی ترین لایه و مشتق شده از اکتودرم/ متشکل از چند لایه سلول بر روی غشای پایه- حاوی 5 لایه سلولی و سلول های ملانوسیت، کراتینوسیت، دندریتی و لانگرهانس و مرکل یا تماسی.

A – لایه بازال یا قاعده ای (Stratum Basal)

یک ردیف سلول های استوانه ای بازوفیل که به طور عمود بر روی غشای پایه قرار دارند و مسئول نوسازی سلول ها و با قابلیت میتوز فراوان می‌باشد.

سلول های ملانوسیت در این لایه قرار دارند.

B – طبقه خاردار (Stratum Spanosum)

سلول های چند ضلعی با هسته گرد مرکزی که توسط زوائد سیتوپلاسمی (دسموزوم ها) به هم متصل اند.

این لایه در شرایط عادی ضخیم ترین لایه اپیدرمی می باشد.

C – طبقه دانه دار یا گرانولار (Stratum Granulosum)

شامل 2 تا 4 لایه سلول لوزی شکل موازی با سطح بر روی یکدیگر بوده و سیتوپلاسم حاوی دانه های بنفش کراتوهیالین میباشد.

D – طبقه شفاف (Stratum Lucidm)

شامل لایه نازکی حاوی سلول های در حال مرگ و یا مرده و به رنگ قرمز شفاف و فاقد هسته می‌باشد.

E – طبقه شاخی (Stratum Corneum)

خارجی ترین لایه متشکل از سلول های پهن و بدون هسته و شاخی شده، مملوء از پروتئین های رشته ای کراتین می باشد.

F- مشتقات اپیدرمی

طبقه زاینده ای از اپیدرم به عمق درم رفته و این ساختارها را تشکیل میدهد:

فولیکولهای مو (Hair follicles)، مو (Hair)، غدد عرق (Sweat or Sudoriferous glands)، غدد سباسه یا چربی (Sebaceous glands )، ناخون ها (Nails) و غدد پستانی (Mammary glands)

درم (Dermis)

بافت همبندی متراکم و حمایت کننده / بلافاصله در زیر اپیدرم و مشتق شده از مزودرم / وظیفه لایه درم: حفظ استحکام و ارتجاع پوست.

A – طبقه پاپیلاری (Papiliary Layer)

بافت همبندی سست شامل رگ های فراوان در زیر غشای پایه.

B – طبقه رتیکولار (Reticular Layer)

در زیر درم پاپیلاری / حاوی بافت همبندی متراکم/ ضخیم تر از لایه پاپیلاری/ حاوی الیاف کلاژن و الاستیک که در جهات مختلف کشیده شده اند/ کاهش الیاف الاستیک با افزایش سن/ حاوی پایانه های حسی و غدد عرق و چربی، مو و عضله راست کننده مو.

هیپودرم یا زیرجلد یا فاشیای سطحی (Hypodermis or Subcutanueous layer or Superficial fascia)

در عمق بافت درم قرار گرفته و شامل بافت همبندی چربی است که به صورت لوبول هایی آرایش یافته و از یکدیگر توسط تیغه هایی از جنس بافت همبند تفکیک می‌شوند.

به سبب وجود چربی در این لایه پوست به راحتی روی بافت های زیرین خود می لغزد.

انواع زخم

زخم ها را میتوان به شیوه هایی متفاوت تقسیم بندی کرد که در ادامه به آنها اشاره میکنیم:

زخم های عمدی یا غیر عمدی

A – زخم های عمدی

در اثر اقدامات تهاجمی به قصد درمان ایجاد می‌شود مثل برش جراحی، درمان داخل وریدی، کشیدن مایع مغزی نخاعی.
لبه زخم تیز و خونریزی قابل کنترل است.
این نوع زخم ها در شرایظ استریل ایجاد شده لذا خطر عفونت کم و التیام راحت تری دارد.

B – زخم های غیر عمدی

در اثر ضربه غیر منتظره مث گلوله تفنگ، سوختگی و تصادف ایجاد می‌شود.
لبه های زخم نامنظم و داراری چندین زخم متعدد و خونریزی غیر قابل کنترل است.
خطر آلودگی وجود دارد و ریسک عفونت بالا و فرایند التیام طولانی است.

زخم های باز یا بسته از لحاظ لایه های پوستی

A- زخم باز (Open wounds)

پوست دچار گسستگی می‌شود و در پی آن راهی برای ورود میکروارگانیسم ها باز شده و عوارض زیادی به بار می آورد.

زخم های باز به صورت عمدی یا غیر عمدی در اثر ضربات نافذ ایجاد می‌شوند.

B- زخم بسته (Close wounds)

پوست سالم است و بافت آسیب می‌بیند.

در اثر ضربات غیر نافذ یا بلانت مثل افتادن، تصادف و… ایجاد میشود که این امر میتواند با خون مردگی (Ecchymosis) همراه باشد.

زخم های نافذ و غیر نافذ

A – زخم نافذ (Penetrating wounds)

زخمی است که به وسیه چاقو یا اجسام تیز و برنده ایجاد می‌شود.

چند مثال از زخم نافذ:

سوراخ شدگی (Puncture wounds)
زخم چاقو یا اجسام نوک تیز (Stab wound)
بریدگی های پوستی (Skin cuts)
زخم های جراحی (Surgical wounds/ Incisions)
زخم گلوله (Gunshot wound) و هرچیزی که با سرعت زیاد بتونه به بدن نفوذ کنه.
کندگی (Avulsion)
از هم گسستن پوست (Skin tears)

(زخم جراحی)

B- زخم بلانت یا غیر نافذ (Non penetrating wounds)

زخمی که در اثر آسیب های فیزیکی بدون جراحت و آسیب پوست ایجاد شده است.

انواعی از زخم های غیر نافذ:

کوفتگی (Contusion): ضربه بلانت میتواند سبب آسیب پوست و بافت های زیرین گردد.
تاول (Blister)
له شدگی (Crush injuries)
ساییدگی (Abrasion): سایش و خراش در لایه خارجی پوست.
پارگی (Laceration)
تکان مغزی (Concussions): آسیب به بافت ها و اندام های زیر سر به شیوه ای که زخمی خارجی ای قابل رویت نباشد.
هماتوم (Hematoma)
سروما (Seroma)

C – زخم های متفرقه (Miscellaneus wounds)

حرارتی ( Thermal): مثل سرمازدگی، آفتاب زدگی و سوختگی.
شیمیایی (Chemical): مواد شیمیایی در اثر استنشاق یا تماس میتواند سبب آسیب پوستی یا ریه گردد.
سوختگی الکتریکی (Electrical burn)
نیش (Bites) و گزیدگی(Stings): نیش و گزش جانورانی همچون خفاش، مار، جوندگان، عقرب، عنکبوت و کنه

زخم های حاد و مزمن بر اساس زمان ترمیم

A – حاد (Acute)

زخم های حاد مثل برش جراحی.

معمولا بین چند روز تا چند هفته التیام میابد.

مثال انواع زخم حاد:

زخم های تروماتیک مثل بریدگی، سوختگی درجه یک، له شدگی، ساییدگی و… .
زخم های جراحی
زخم های چرکی و آبسه

B – مزمن (Choronic)

زخم های مزمن در فاز التهابی باقی میماند و احتمال عفونت آن زیاد است.

زخم مزمن زخمی است که بهبود آن بیش از زمان مورد انتظار (4 تا 6 هفته) طول می‌کشد.

مثل انواع زخم های مزمن:

زخم های دیابتی
زخم های فشاری
زخم های عروقی
سوختگی درجه 2 به بعد

(زخم دیابتی)

زخم های آلوده و تمیز

A – تمیز

میزان عفونت بین 1 تا 5 درصد.

اعمال جراحی الکتیو با زخم ایجادی در اتاق عمل و رعایت اصول آسپتیک حین پروسیجر جراحی.

بسته شدن اولیه و بدون درناژ و بدون التهاب و فاقد درگیری سیستم گوارشی، تنفسی، تناسلی-ادراری و یا حفره دهانی حلقی.

B – تمیز-آلوده

میزان عفونت بین 8 تا 11 درصد.

بستن اولیه و دارای درناژ و درگیری سیستم گوارشی، تنفسی، تناسلی-ادراری یا حفره دهانی حلقی در شرایط مدیریت شده و در زمانیکه نشت واضح و یا آلودگی غیر عادی ندارد.

عدم رعایت کامل اصول آسپتیک و وجود اشکالی جزئی و عدم وجود التهاب و عفونت.

C – عفونی

میزان عفونت بین 27 تا 40 درصد.

زخم های تروماتیکی که بیش از 4 ساعت از آلوده شدنش گذشته باشد و یا زمانیکه بافت نکروز شده(مرده) حفظ شده باشد و جسم خارجی یا آلودگی زخم با مدفوع.

وجود میکروارگانیسم ها پیش از انجام پروسیجر جراحی در محل جراحی و وجود عفونت کلینیکی و یا احشای پاره شده.

D – آلوده

زخمی که ممکن است در آن قطعات خاک، عفونت، باکتری و یا قطعات خارجی مشاهده شود.

خارجی یا داخلی بودن منشا ایجاد زخم

A – خارجی

زخم هایی که منشا خارجی داشته و در اثر ضربه یا فشار و اعمال نیرویی از بیرون ایجاد شده است و میتوانند به صورت باز یا بسته باشند. مانند؛

گرفتگی
هماتوم
تروما
ساییدگی
بریدگی
سوراخ شدگی
نیش و گزیدگی
شیمیایی
حرارتی
الکتریکی
نفوذ پذیر
سوختگی
زخم های فشاری

(هماتوم)

B – داخلی

زخم هایی که منشا داخلی داشته و میتواند در پی اختلالات نوروپاتی و عصبی، اختلال در گردش خون و یا کاهش خونرسانی و… ایجاد شود. مانند؛

زخم های دیابتی
زخم های ژنتیکی
زخم های عروقی

رنگ زخم

A- قرمز

بافت گرانولیشن که خونرسانی در آن انجام شده و غیر عفونی و رو به بهبود است.

B- صورتی

زخم درجه یک و رو به التیام.

C- زرد

بافت دارای اسلاف (بافت مرده ای که رنگ زرد دارد و برخلاف عفونت بدون بو می‌باشد) و مانع از بهبود بافتهای زیرین خود می‌شود.

D- سیاه

بافت نکروز شده که کاملا از بین رفته.

انواع زحم بر اساس علت ایجاد زخم

A- زخم پای دیابتی

زخم پای دیابتی یک نوع از زخم های باز است که درحدود 15% از افراد دیابتی رخ میدهد و گاها به سبب وجود عفونت و نکروز بافتی منجر به قطع پای غیر تروماتیک فرد می‌گردد.

خوشبختانه با پیشرفت های تکنولوژی و با استفاده از به روز ترین روش های درمانی در صورت اقدام سریع و به موقع، احتمال قطع عضو کاهش میابد.

در بخش کلینیک آنلاین علوم جراحی برای بیماران عزیز مبتلا به دیابت، ارائه انواع خدمات درمانی و مشاوره درمان قرار داده ایم که می‌توانید از طریق صفحه درمان زخم دیابتی در اصفهان اقدام به دریافت مشاوره و دریافت ویزیت نوبت جهت درمان زخم دیابتی فرمایید.

علل ایجاد زخم پای دیابتی:

نوروپاتی (بی حسی عصب)
خشکی پوست
شکنندگی پوست
اختلالات ارتوپدی : مثل بد شکلی پا
اختلالات عروقی (خطرناک ترین علت) : مثل گردش خون ضعیف

B- زخم فشاری یا بدسور یا زخم بستر (Bedsore or Pressure ulcer)

ضایعه ای که به سبب فشار مقاوم و مداوم ایجاد میشود و میتواند باعث آسیب بافت های زیرین گردد.

بدسور شیوع نسبتا بالایی در بستری های طولانی و بی حرکتی ناشی از آن دارد.

از جمله خدمات دیگر سایت ما، ارائه مشاوره و درمان زخم بستر می‌باشد که شما عزیزان با مراجعه به بخش درمان زخم بستر در اصفهان می‌توانید با مشاورین ما در ارتباط باشید.

علت ایجاد بدسور یا زخم فشاری

فشار خارجی: تحت فشار قرار گرفتن عروق خونی.
اصطکاک و مالش: مثل کشیده شدن پوست یر روی ملحفه و در پی آن پارگی عروق خونی و کاهش خونرسانی به بافتهای زیرین.
سایر عوامل: بی حرکتی، سوء تغذیه، کم آبی، رطوبت و گرما، وضعیت فیزیکی و روانی و سن.

C- زخم سوختگی (Burn wound)

زخم سوختگی زخمی است که میتواند در اثر حرارت، الکتریسیته و مواد شیمیایی و امواج الکترومغناطیس و تشعشعات ایجاد شود و از جمله حوادث اجتناب ناپذیری است که در تمام جوامع کم و بیش شیوع دارد و گاها در اثر سهل انگاری و بی دقتی رخ میدهد و بسیار دردناک است.

در صورت نیاز به مشاوره و دریافت نوبت درمان جهت درمان زخم سوختگی به صفحه درمان زخم سوختگی در اصفهان مراجعه فرمایید و با مشاورین ما در ارتباط باشید.

زخم عفونی

چنانچه زخمی عفونی باشد و درست درمان نشود میتواند به زخمی مزمن منجر گردد.

زخم جراحی (Surgical wound /Incision)

زخمی که در طی جراحی جهت دسترسی به بافتهای داخلی ایجاد میشود و نوعی زخم باز است و بسته به نوع جراحی میتواند برشی طویل یا کوچک باشد.

زخم تروماتیک (Traumatic wound)

زخمی است که در طی حوادث و سوانح اتفاق می افتد و در طی آن ضربه ای به پوست وارد شده و جراحتی را ایجاد میکند که میتواند خفیف باشد مثل کنده شدن پوست زانو یا آرنج و یا صرف ایجاد یک خراش سطحی و گاهی میتواند شدید باشد به بافت های داخلی نفوذ کند مثل زخم گلوله یا چاقو و.. .

زخم های ترومایی خود انواع متفاوتی دارند مثل:

بریدگی ، خراش، کوفتگی، له شدگی، زخم گلوله و…

زخم عروقی (Vascular ulcer)

زخمی که به سبب اختلالات گردش خون امجام می‌شود و بیشتر اندام ها به ویژه ساق و پا اتفاق می افتد.

میتواند از نوع شریانی یا وریدی باشد.

در زخم های شریانی (ایسکمیک) خونرسانی به برخی نواحی به درستی انجلم نمی‌شود و در پی آن اندام اکسیژن و مواد غذایی کافی دریافت نمی‌کند و در نوع دیگر که زخم های وریدی است که زخم استاز نیز نام دارد گردش خون در ورید ها ضعیف عمل میکند و خروج خون از پا را کند می‌کند.

شایع ترین نوع زخم عروقی، زخم وریدی است.

زخم ایتروژنیک (Intergenic ulcer)

زخم های ایتروژنیک یا زخم های طبی ای هستند که در پی آسیب های اتفاقی در طی اقدامات درمانی ممکن است اتفاق بیفتند مثل سوختگی رادیو تراپی و یا زخم ایجادی در اثر بستن تروکار بر روی اندام غیر هدف در حین جراحی.

زخم ژنتیکی

نوعی از زخم است که در پی بیماری ژنتیکی و به طور ارثی جهش ژنتیکی در بافت های کلاژن و کراتین اتفاق افتاده و بافت های پوستی را دچار نقص می‌کند.

رایج ترین نوع آن بیماری پروانه ای (Epidermolysis bullosa) می‌باشد؛ شکل زیر.

زخم ناشی از خود ایمنی

گاهی سلول های ایمنی اشتباها سلول های بافت های بدن همچون مفاصل و یا پوست را مورد حمله قرار داده و می‌توانند در برخی موارد باعث ایجاد زخم هایی روی بدن شوند.

مثل بیماری های پسوریازیس و… .

پپتیک اولسر (Peptic ulcer)

پپتیک اولسر میتئواند در معده ایجاد گردد که زخم معده (Gastric ulcer) نام دارد ونوعی زخم باز است که وقتی ایجاد می‌شود که اسید معده سبب از بین رفتن لایه محافظ پوشش معده شود و یا در اثر عفونت هلیکوباکتر پیلوری و یا مصرف داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی (NSAIDs) به مدت طولانی یا در دوز بالا در پوشش معده زخم ایجاد می‌شود.

در مواردی استرس و غذا نیز میتواند سبب ایجاد این نوع زخم شود.

گاها ممکن است در ابتدای روده باریک ( اثنی عشر یا دوازدهه) ایجاد شود که به آن زخم اثنی عشر (Deodenal ulcer) نیز گفته می‌شود.

همچنین گاهی در قسمت تحتانی مری، محل اتصال مری و معده در اثر عفونت هلیکو باکتر پیلوری زخم مری ایجاد می‌شود که نوعی زخم معده است و بسیار دردناک می‌باشد.

همچنین زخم مری می تواند ناشی از فرسایش اسید معده و سایر عفونت های مخمر یا ویروس نیز ایجاد گردد.

زخم روده یا کولیت اولسراتیو (Ulcerative colitis)

کولیت اولسراتیو نوعی بماری التهابی روده است که در اثر آن عفونت و زخم در لوله گوارش ایجاد می‌شود و قسمتی از روده بزرگ که کولون یا رکتوم نام دارد را تحت تاثیر قرار میدهد.

زخم های تناسلی (Genital ulcer)

زخم های تناسلی زخم های کوچکی هستند که میتوانند روی پنیس (آلت تناسلی)، مقعد یا واژن ایجاد شوند و شایع ترین علت آن بیماری های مقاربتی می‌باشد.

زخم دهانی (Mouth ulcer)

این نوع از زخم زخم کوچکی است که در پوشش بافت نرم لثه، زبان، گونه های داخلی، لب ها یا کام ایجاد میگردد.

زخم های دهانی را زخم آفتی (Aphthous ulcer) یا زخم شانکر(Canker sore) نیز می‌نامند.

نکته ای در مورد انواع زخم ها

انواع زخم های دیگری نیز هستند که میتوانند در اثر ویروس ها و یا بیماری های دیگر ایجاد گردند.

معمولا زخم ها ترکیبی هستند. مثال:

زخم حاصل از آپاندکتومی: عمدی- باز و تمیز
زخم حاصل از تصادف: غیر عمدی- باز (آۀوده) یا بسته (تمیز)

التیام زخم

التیام زخم بوسیله فرایند اولیه یا ثانویه صورت می‌گیرد:

فرایند اولیه

ترمیم بیشتر برش های جراحی و پارگی های کوچک.
لبه های زخم با بخیه به هم نزدیک می‌شوند.
التیام زخم به طور طبیعی و به سرعت انجام میشود.
حداقل میان جای زخم (Scar) وجود دارد.
این نوع از التیام زخم خود شامل چند مرحله می‌شود که در ادامه توضیح می‌دهیم:

A- فاز التهابی (Inflammation)

ترشح سیتوکین از طریق سلول اپیتلیال (پوششی) آسیب دیده (اینترلوکین، TNF، لنفوکین و..) که سبب تحریک ماکروفاژها می‌شود.

افزایش لنفوسیت ها در موضع.

ترشح هیستامین و سروتونین سبب انقباض عروق می‌شوند و باعث کاهش خونریزی موضع شده و فاکتوز شیمیایی محرک برای نوتروفیل ها در 24 ساعت اول ترمیم زخم می‌شود.

B- فاز تکثیری یا پرولیفراتیو (Proliferation)

نوتروفیل ها پس از آنکه سلولهای مرده را از موضع خارج کردند، سیتوکین بیشتری را جهت تحریک ماکروفاژ ها آزاد می‌کنند و فاز پرولیفراتیو اتفاق می افتد.

در این زمان فیبروبلاست ها به زخم مهاجرت میکنند و ترشح کلاژن نوع III آغاز می‌شود.

آنژیوژنز(رگ زایی) در 48 ساعت اتفاق می افتد.

ترشح کلاژن، ترشح ماکروفاژ و بازسازی و آنژیوژنز تا 3 هفته تداوم دارد.

بیشترین ترمیم زخم در این مرحله انجام می‌شود.

C- مرحله تکامل زخم (Remodeling)

مرحله نهایی است که از هفته سوم شروع می‌شود و تا 9 الی 12 ماه طول می‌کشد.

در این مرحله کلاژن سبب افزایش قدرت کششی پوست نزدیک به 80% حالت نرمال می‌شود.

فرایند ثانویه

وسعت زخم بیشتر و نسج از بین رفته.
لبه های زخم از هم دور بوده و التیام بافت به صورت بافت گرانوله انجام می‌شود.
زخم ها باز بوده و احتمال عفونت بیشتر است.
التیام طولانی تر و اسکار وسیع تر است.
اقدامات مربوطه توسط کادر درمان: دبرید بافت نکروز شده (مرده) با چاقو یا قیچی و در بعضی موارد لارو درمانی (ماگوت تراپی) – ممکن است گرافت استفاده شود.

عوامل موثر بر التیام زخم

سن
گردش خون
اکسیژن رسانی به زخم
وضعیت زخم
وضعیت سلامتی و بیماری فرد (بیماری زمینه ای) مثل دیابت و فشار خون
تغذیه

عوارض زخم

عفونت

علائم وجود عفونت: خروج چرک، افزایش ترشحات، درد، قرمزی، تورم، افزایش درجه حرارت، افازیش تعداد گلبول های سفید

خونریزی

علت: بخیه ناقص ، فشار بر بخیه

درمان: کنترل محل پانسمان و یا اعمال پانسمان فشاری

باز شدن زخم و بیرون ریختن احشاء

بیشتر در بیماران با زخم های عفونی، سوء تغذیه، سرفه های زیاد و شدید، کشش زخم

در صورت بروز این اتفاق پوشاندن زخم یا گاز یا حوله استریل آغشته به نرمال و اطلاع جهت جراحی اورژانسی

التهاب و درماتیت اطراف زخم

التهاب پوست اطراف زخم.

اسکار یا جای زخم از جراحی: کلوئید یا هایپرتروفیک

جای زخم یا اسکار زمانی ایجاد می‌شود که سلول های بازسازی شده متفاوت از دیگر سلول ها بوده و تشکیل بافت فیبرین بیش از حد.

اسکار باقی مانده میتواند کلوئید یا هایپرتروفیک باشد.

چسبندگی

نواری از اسکار فیبروزه است که دو بافت یا ساختاری که در حالت عادی مجزا هستند را به هم متصل می‌کند.

از دست دادن عملکرد

چنانچه عضو اصلی یا رگ خونی و یا عصب آسیب دیده باشد ممکن است سبب از دست رفتن عملکرد و بعضا تهدید کننده حیات فرد باشد.

سروما (Seroma)

ناحیه ای مملو از مایع که زیر پوست یا بافت گسترش میابد.

هماتوم (Hematoma)

ناحیه ای پر از خون که در زیر پوست یا بافت -جایی که رگهای خونی داخلی وجود دارد و آسیب به ورید یا شریان اتفاق می افتد- گسترش میابد.

علائم عدم التیام زخم

گاهی اوقات پس از جراحی زخم بیمار التیام نمیابد و بیماران پس از جراحی دوره آرامی نداشته و علائم ذیل را تجربه میکنند:

حالت تهوع، تب خفیف، سکسکه، نداشتن آرامش و یا احساس دردی اضافی؛

در موارد حاد تاکیکاردی، استفراغ، ترشحات غیر طبیعی سروزی، تغییر در محیط زخم و یا احساس دردی کشنده زمانی که فشاری به آن وارد شود در طی خم شدن یا کشش.

ترشحات زخم

ترشحات سروزی

شفاف و آبکی

ترشحات خونی

چنانچه ترشحات خونی روشن بود نمایانگر آن است که خون ریزی تازه بوده و چنانچه تیره باشد نشانه خونریزی قدیمی میباشد.

ترشحات عفونی یا چرکی

ترشحات چرکی و غلیظ با بوی متعفن متشکل از گلبول سفید، بافت های مرده و باکتری های زنده و مرده هستند.

درد به همراه ترشحات چرکی نشانه عفونت و تاخیر در التیام زخم
چنانچه درد در ناحیه زخم زیاد شود نیازمند بررسی بیشتر میباشد.

افراد در معرض خطر

همه افراد در معرض خطر ایجاد و یا باقی ماندن زخم هستند.

اما برخی بیشتر مثل کودکان، افراد مسن، افراد الکلی، افراد معتاد به مواد مخدر، افرادی که در محیط های خطرناک زندگی می‌کنند و یا مشاغل پر خطری دارند و بیماران مبتلا به بیماری های مزمن و یا با سیستم ایمنی ضعیف.

پیشگیری و درمان

در بحث زخم ها بهترین کار پیشگیری و به عمل آوردن دقت و احتیاط در استفاده از اجسام نوک تیز و یا دست زدن به اجسام داغ و یا خورنده و… است و در کار های پر خطر و با احتمال زیاد آسیب دیدگی، رعایت نکات ایمنی توصیه می‌شود.

سخن پایانی

در این مقاله مفهوم زخم و انواع زخم در دسته بندی های مختلف را مورد بررسی قرار دادیم.

نکته ای که در زخم ها حائز اهمیت است، در اولویت اول پیشگیری از ایجاد زخم با رعایت نکات ایمنی و در صورت ایجاد زخم، اقدامات سریع و شروع بلافاصله پروسه درمان زخم ها تا از ایجاد عفونت و اتفاقات غیر قابل برگشت جلوگیری شود.

در مقالات آموزشی سایت علوم جراحی روش های پیشگیری از ایجاد زخم و رعایت اصول ایمنی را می‌توانید مطالعه بفرمایید.

همچنین در بخش کلینیک آنلاین با همکاری مراکز تخصصی زخم، خدمات درمان زخم را برای خدمت رسانی به آسیب دیدگان فراهم آورده ایم که با مراجعه به صفحات مربوط به هر خدمات درمان زخم، از مشاوره رایگان و دریافت نوبت ویزیت حضوری بهره مند خواهید شد.

مجموعه آموزشی، فروشگاهی و خدمات جراحی آنلاین علوم جراحی، آرزوی سلامتی و تندرستی برای شما عزیزان دارد.